Grenzen stellen

Veel mensen vinden het moeilijk op een natuurlijke wijze aan te geven waar hun grenzen liggen aan met name hun belastbaarheid. Ze worden in plaats daarvan kwaad op hun leidinggevende die hen teveel werk ‘door de strot duwt’. Vanwaar die boosheid?

Ken je dat? Zo’n collega die steeds de hakken in het zand zet en geen stap buiten afgesproken kaders wil zetten? Of die collega die overal gretig op ingaat en die je langzaam maar zeker af ziet glijden naar een burn-out? Of de collega die al begint te zuchten nog voor een goed idee om iets te veranderen geopperd is? Wat wordt er verschillend omgegaan met grenzen stellen. We weten allemaal dat het nodig is, maar of en hoe we het doen, varieert nogal.

Wat mij vooral opvalt, is dat mensen zo boos kunnen worden als hun baas die grenzen niet voor hen bewaakt. “Hij weet hoe overbelast ik ben en nu zegt hij toch weer dat ik naar die vergadering moet.” “Zij weet dat ik al taken van mijn collega heb overgenomen en nu vraagt ze me toch weer voor een klus.”

Mijn moeder zei vroeger altijd tegen mij: “Als je ‘nee’ kunt verdragen, mag je alles vragen.” Dat is wat bazen doen. Zij verdelen het werk over de mensen en kunnen of willen niet altijd voldoende inschatten of dat mogelijk is. En bovendien: vragen staat vrij.

Die boosheid gaat volgens mij ook niet zozeer om wat gevraagd wordt, maar omdat het dwingt de grenzen aan te geven als de klus er niet meer bij kan.

Wat maakt het aangeven van grenzen dan zo moeilijk? Als ik ernaar vraag,  zeggen mensen vooral bang te zijn over het oordeel van anderen. “Ze zullen me wel een lastpak, zeikerd, ……..(vul zelf maar in) vinden als ik het niet doe.” Misschien is dat zo. Maar vaker is de eis die mensen aan zichzelf stellen onredelijk. Waarom zou je 40 uur moeten werken als je voor 30 betaald wordt? Waarom zou je meer dan 50% moeten werken als je ziek bent en dat is wat je met de bedrijfsarts overeen bent gekomen? 

Omdat ze je dan aardiger vinden? Maar is dat dan belangrijker dan jouw gezondheid?

Mijn baas zei tijdens een gesprek over mijn taken tegen mij: “Ik houd van mijn werk.” Ik vroeg waarom hij dat naar voren bracht en hij antwoordde: “Omdat ik mijn werk leuk vind, wil ik er best wat extra tijd in stoppen. Dat zul jij toch ook wel hebben?”

Nee, meestal heb ik dat niet. Ik houd zeker van mijn twee banen, maar ook van mijn zoon en van mijn vrienden en van de oppasoma die wat extra zorg nodig heeft nu ze 86 is. En ik houd van lezen en wandelen en luisteren naar muziek en lekker koken en eten en zelfs ook nog van een schoon huis. Ik houd ook van nieuwe dingen leren, lekker slapen of zomaar stil voor me uit staren. Er gaan maar 24 uur in een etmaal, ook voor mij. Dus nee, ik wil geen extra uren in mijn werk stoppen. Daarom bewaak ik mijn grenzen, want alleen zo kan ik met mijn aandacht en mijn hart helemaal aanwezig zijn als ik werk. Dat kan alleen als er voldoende balans in mijn leven is tussen inspanning en ontspanning.  Ik vind dat ik dat waard ben en sterker nog: ik vind ook dat mijn studenten, cliënten en collega’s het waard zijn.

Kortom: Alles kan, maar jij kunt niet alles. Net een gewoon mens ;-).

Irma Bosman, december 2014